закон белән

закон нар җыелмасы — свод зако́нов

закон нигезендә — на осно́ве зако́на

гамәлдәге закон — де́йствующее (существу́ющее) законода́тельство

хезмәт турындагы закон — законода́тельство о труде́

командир боерыгы - закон — прика́з команди́ра - зако́н

аның сүзе миңа закон түгел — его́ сло́во мне не ука́з

диалектика законы — зако́н диале́ктики

табигать законнары — зако́ны приро́ды

закон белән — зако́нно

закон белән билгеләнгән (куелган) — ука́зный

закон белән тыелган — запрещённый (зако́ном); нелега́льный

закон сату — права́ кача́ть, ля́сы точи́ть

в установленном порядке — закон белән билгеләнгән тәртиптә

физик көч — физи́ческая си́ла

көч белән сугу — уда́рить си́лой

көче ташып торган чак — в расцве́те сил

илнең экономик көче — экономи́ческая мощь страны́

тулы көчкә эшләү — рабо́тать на по́лную мо́щность

ут көче — огнева́я мощь

двигательнең көче — мо́щность дви́гателя

көч куллану — применя́ть си́лу

белем - зур көч — зна́ние - больша́я си́ла

рухи көч — си́ла ду́ха

характер көче — си́ла хара́ктера

көчне кызганмый эшләү — рабо́тать не жале́я сил; труди́ться изо все́х сил

бөтен көч белән (көчен биреп) — изо все́й си́лы, изо все́х сил

бөтен көчкә тырышу — стара́ться все́ми си́лами (изо все́х сил)

авырлык көче — си́ла тя́жести

бәрелү көче — си́ла уда́ра

ышкылу көче — си́ла тре́ния

тартылу көче — си́ла притяже́ния

электр көче — электри́ческая си́ла (эне́ргия)

су көчен файдалану — испо́льзовать во́дную эне́ргию

көч басымы — силово́е давле́ние

эшче көч — рабо́чая си́ла

яллы көчләр — наёмные си́лы

иҗади көч — тво́рческая си́ла

табигать көчләре — си́лы приро́ды

закон көченә керү — входи́ть в си́лу зако́на

тынычлык көчләре — си́лы ми́ра

демократик көчләр — демократи́ческие си́лы

сыйнфый көчләр чагыштырмасы — соотноше́ние кла́ссовых сил

кораллы көчләр — вооружённые си́лы

кеше көченнән файдалану — эксплуати́ровать чужо́й труд

үз көче белән яшәү — жить свои́м трудо́м

бу тикшеренүгә күп көч салынган — в э́то иссле́дование вло́жено мно́го труда́

көч җитәрлек — поси́льный, досту́пный; выполни́мый, достижи́мый

көч җитәрлек (килерлек) түгел — не по зуба́м

көч җитмәслек — непоси́льный

көч җыю — набра́ться сил

көч сәясәте — поли́тика си́лы

көч сынау (сынату) — про́бовать си́лы, поме́ряться си́лами

көч түгү (чыгару, сарыф итү) — тра́тить си́лы; труди́ться в по́те лица́

көчтән тыш — че́рез си́лу

көчендә калу — остава́ться в си́ле

көченә керү — войти́ в си́лу

хлопнуть по спине— җилкәгә сугу

ударить по столу — өстәлгә бәрү

расставить книги по полкам — китапларны киштәләргә урнаштырып чыгу

идти по дороге — юлдан бару

гулять по городу — шәһәр буйлап сәйран кылып йөрү

гладить по шерсти — йон уңаена сыпыру

плыть по течению — агым уңаена йөзү

идти по следам зверя — җәнлекнең эзе белән бару

ходить по театрам — театрдан театрга йөрү

скучать по детям — балаларны сагыну

тоска по родине — ватанны юксыну

чемпион по шахматам — шахмат буенча чемпион

специалист по нефти — нефть буенча белгеч

учитель по профессии — профессиясе ягыннан укытучы

старший по возрасту — яшь ягыннан өлкәне

родственник по матери — әни ягыннан кардәш

работать по плану — план буенча эшләү

действовать по закону — закон нигезендә эш итү

судить по внешности — тышкы кыяфәткә карап фикер йөртү

отвечать по уставу — уставча җавап бирү

одет по моде — модача киенгән

ошибиться по рассеянности — хәтерсезлек аркасында ялгышу

он не приехал в срок по болезни — авыру сәбәпле вакытында килә алмаган

послать по почте — почта белән җибәрү

передать по радио — радио аша тапшыру

говорить по телефону — телефоннан сөйләшү

не писать по месяцам — айлар буе хат язмау

я не видал его по целым неделям — аны атналар буе күрми тора идем

клевать по зёрнышку — бөртекләп чүпләү

платить по часам — сәгатьләп түләү

заниматься по часу в день — көненә берәр сәгать эшләү

стоять по пояс в воде — билгә кадәр су эчендә тору

по колено — тез тиңентен

прочитать с первой по десятую главу — беренче бүлектән унынчы бүлеккә хәтле уку

по сей день — шушы көнгә тикле

сходить по воду — суга барып килү

идти по ягоды — җиләк җыярга бару

по два — икешәрләп

по три — өчәрләп

по четыре — дүртәрләп

по пяти — бишәрләп

по шести — алтышарлап

по восьми — сигезәрләп

по девяти — тугызарлап

по истечении срока — срок үткәннән соң

по окончании работы — эш беткәннән соң

исемегез ничек? — как ва́ше и́мя? как вас зову́т?

исемнәр күрсәткече — именно́й указа́тель

чәчәкләрне исемнәре белән билгеләү — по назва́нию определи́ть цветы́

яхшы исем — до́брое и́мя

яман исем — худа́я сла́ва

исеме дөньяга мәгълүм галим — всеми́рно изве́стный учёный; учёный с мировы́м и́менем

мактаулы исем бирү — присво́ить почётное зва́ние

атның исеме Маймыл — кли́чка ло́шади Обезья́на

аңа исем тактылар — ему́ да́ли про́звище

халык исеменнән — от и́мени наро́да

закон исеменнән — и́менем зако́на

директор исеменә хат — письмо́ на и́мя дире́ктора

күмәклек исемнәре — нарица́тельные имена́

исем төрләнеше — именно́е склоне́ние

исемгә (чыгу) — приобрести́ дурну́ю сла́ву (репута́цию); осла́виться

исеме белән атау — называ́ть ве́щи свои́ми имена́ми

исеме дә ишетелмәү — и в поми́не нет

исеме китү — слыть, сла́виться; просла́виться

исеме корысын! — что́бы ему́ пропа́сть

тәнем түгел, җаным, бөтен рухым сызлана — не те́ло боли́т, а вся душа́ но́ет (изныва́ет)

тәнемне бөгәрләр, ә рухны бөгә алмаслар — мо́гут согну́ть (слома́ть) моё те́ло, а ду́шу - нет

сугышчан рух — боево́й (мора́льный) дух

күтәренке рух — припо́днятое (бо́дрое) настрое́ние, воодушевле́ние, боево́е настрое́ние

күтәренке рух белән — с подъёмом, с воодушевле́нием; воодушевлённо, вдохнове́нно, бо́дро; жи́во

җиңү рухы белән сугарылган — пропи́танный ду́хом побе́ды

мөселманлык рухы — дух мусульма́нской ве́ры

үлгәннәр рухына дога кылу — моли́ться за ду́ши уме́рших; моли́ться за упоко́й души́

ата-ана рухын рәнҗетмә — не беспоко́й (не оскорбля́й, не обижа́й) ду́ши поко́йных роди́телей; не трево́жь ду́ши пре́дков

изге вә явыз рухлар — святы́е и злы́е ду́хи

замана рухы — дух вре́мени

закон рухына каршы килү — противоре́чить ду́ху зако́на

музейда рыцарьлар рухы аңкый — в музе́е чу́вствуется ры́царский дух

революцон рухта язылган әсәрләр — произведе́ния, напи́санные в революцио́нном ду́хе

рух кошы — миф. огро́мная пти́ца, охо́тящаяся на слоно́в

принять подарок — бүләкне кабул итү

принять товар — товар кабул итү

принять полк — полкны кабул итү

принять в университет — университетка кабул итү

принять посла — илчене кабул итү

принять гостей — кунаклар кабул итү

принять больного — авыруны кабул итү

принять закон — закон кабул итү

принять резолюцию — резолюция кабул итү

принять лекарство — дару кабул итү

принять меры — чаралар күрү

принять на себя обязательство — өстеңә бурыч итеп алу, йөкләмә алу

принять присягу — ант итү, присяга бирү, ант эчү

принять решение — карар итү (чыгару, кабул итү)

принять смерть — үлү, вафат булу

принять участие — катнашу

принять другой вид — икенче төрле төс алу

принять официальный характер — рәсми характер алу

принять муки — җәфа чигү

его приняли за знакомого — аны таныш кеше дип уйлаганнар

принять команду — команданы кабатлау

карточканы ра́мкага кую — вставля́ть фотока́рточку в ра́мку

закон ра́мкасыннан чыкмый гына — в ра́мках зако́на, не выходя́ из ра́мок зако́на

хәрби устав ра́мкалары — ра́мки вое́нного уста́ва

гомумкагыйдәләр ра́мкасына сыямы? — не противоре́чит ли общепри́нятым но́рмам?

борьба с беззаконием — законсызлык белән көрәш

совершать беззакония — законга каршы эшләр эшләү